Zasady dopuszczalnej kontroli pracownika przez jego przełożonego nie są wyrażone wprost w żadnych przepisach prawnych. Zasady te formułuje się jedynie w oparciu o przepisy o ochronie dóbr osobistych oraz o niezbywalnym prawie każdego człowieka do ochrony korespondencji prywatnej. Jak ta kwestia wygląda w praktyce? Czy pracodawca może kontrolować pracownika bez ograniczeń?
Jak wynika z badań nad wpływem kontroli na motywację pracowników większość badanych uważa, że kontrola pracy jest potrzebna:
Źródło: http://www.ankietka.pl/wyniki-badania/65665/wplyw-kontroli-na-motywacje-pracownikow.html
Najważniejsze jednak jest to, by była ona wyważona. W jaki sposób najczęściej pracodawcy kontrolują pracę swoich podwładnych?
Kontrola korespondencji
Odpowiedź na pytanie czy pracodawca może kontrolować pracownika poprzez weryfikację wiadomości mailowych może początkowo wydawać się trudna. W stosunku pracy naturalnym jest, że pracodawca ma prawo wglądu i kontroli przekazanych pracownikowi narzędzi. Z drugiej jednak strony obowiązuje tajemnica korespondencji. W praktyce rozróżnienie przez pracodawcę wiadomości prywatnych od służbowych może rodzić problemy. W tej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest jasne wyznaczenie przez przełożonego zasad korzystania ze służbowej skrzynki mailowej (np. zakaz prywatnej korespondencji) lub wprowadzenie umownego systemu rozróżnienia korespondencji prywatnej od służbowej poprzez oznaczenia. Co ważne, przed dokonaniem kontroli skrzynki mailowej pracodawca powinien poinformować o tym fakcie pracownika.
Czy szef może kontrolować pracownika poprzez monitoring
Zgodnie z przepisami monitoring w miejscu pracy nie jest zabroniony. Choć pracodawca nie musi mieć zgody pracowników na zamontowanie kamer w miejscu pracy to jednak nie oznacza to, że szef może w dowolnym miejscu w firmie instalować kamery. Monitoring jest przydatny w magazynach czy pomieszczeniach kasowych w celu kontroli pracy pracowników, a także ochrony ważnych informacji czy dla zabezpieczenia przed kradzieżą jednak zabroniony w pomieszczeniach socjalnych. Toaleta, stołówka czy szatnia są pomieszczeniami, w których pracownik ma prawo do ochrony swojej prywatności. Przeznaczenie tych pomieszczeń sprawia bowiem, że kontrola nie byłaby uzasadniona. W przypadku monitoringu, podobnie jak nagrywania rozmów telefonicznych pracodawca powinien o tym fakcie poinformować pracowników, a w przypadku podsłuchu uzyskać od podwładnego zgodę na niego. W takim przypadku monitorowanie rozmów nie będzie już bowiem podsłuchiwaniem.
Kontrola stron internetowych
Zastanawiając się nad tym czy pracodawca może kontrolować pracownika w miejscu pracy należałoby również przyjrzeć się kwestii przeglądanych przez pracowników stron internetowych. Internet jest obecnie bardzo istotnym narzędziem pracy głównie ze względu na szybki dostęp do potrzebnych informacji, dlatego też nie można zabronić korzystania z niego w pracy. Pracodawca ma prawo kontrolować efektywność pracy podwładnego (jakim treściom poświęca czas przeznaczony na pracę), gdyż dzięki temu możliwa jest ocena pracownika, a z drugiej strony dbać o bezpieczeństwo danych (możliwość ściągnięcia wirusa przez pracownika), co jest zagrożeniem dla ważnych danych przedsiębiorstwa. Najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji jest wprowadzenie już na samym początku współpracy stosownych uregulowań w tym temacie oraz zablokowanie tych stron, które z punktu widzenia wykonywania zadań nie są pracownikowi niezbędne.
Przeszukanie
Ta forma kontroli pracowników powinna być stosowana wyłącznie w wyjątkowych przypadkach, np. uzasadnione podstawy kradzieży, gdyż stoi na granicy niezbywalnego prawa każdego człowieka do wolności i nietykalności osobistej. Jeśli klauzula dotycząca przeszukania znajduje się w umowie to pracownik jest zobowiązany dobrowolnie się jej poddać, w przeciwnym wypadku może zostać nawet zwolniony z pracy. Jeśli natomiast takiej klauzuli nie ma to pracodawca powinien wcześniej poinformować pracownika o możliwości takiej kontroli i uzyskać, najlepiej pisemną zgodę na nią. Odpowiednie przepisy powinny być również uzgodnione z przedstawicielami pracowników.
Rozpoczynając pracę w danej firmie trzeba się liczyć z tym, że w wielu przypadkach szef może kontrolować pracownika w trakcie wykonywania obowiązków. Jednak musi on pamiętać o tym, że zastosowane środki muszą być adekwatne do celu, w jakim je stosuje. Firmy, które w sposób niezgodny z prawem kontrolują pracowników muszą się bowiem liczyć z tym, że mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności karnej.
Komentuj przez Facebooka