Żyjemy w czasach, w których niezliczona ilość informacji dostarczana jest automatycznie na nasze urządzenia elektroniczne lub jest w zasięgu kilku kliknięć myszy. Jednak pomimo tego, że innowacyjne narzędzia sprawiają, że nasze życie staje się coraz łatwiejsze to wciąż walczymy z informacyjnym zalewem. Dostajemy zbyt wiele maili, raportów i wiadomości, by móc skutecznie sobie z nimi radzić. Czym jest przeciążenie informacją? Jakie są jego skutki?
O przeciążeniu informacją
Z informacyjnym zalewem mamy do czynienia wtedy, gdy dochodzi do nas więcej informacji niż jesteśmy w stanie przetworzyć, by podjąć sensowne decyzje. Może to dotyczyć zarówno zbyt wielu informacji dla nas ważnych jak również tych niechcianych, które w nadmiernej ilości są dostarczane na naszą skrzynkę mailową. W rezultacie podejmujemy decyzje błędne lub opóźnione. Samego terminu ,,information overload” po raz pierwszy użył futurolog Alvin Toffler w książce „Szok przyszłości” z roku 1970 przewidując, że szybki wzrost produkowanych informacji stanie się przyczyną różnorakich problemów. Jednak zjawisko zalewu informacyjnego jest znacznie starsze. Wynalazek czcionki wpłynął na szybkie rozprzestrzenienie druku. W ten sposób przekroczono ilość informacji, które człowiek może w swoim życiu wchłonąć. Ludzie stopniowo musieli nauczyć się radzić sobie ze zmianami i przystosować się do wzrostu ilości drukowanych informacji w miejscu pracy. Jednak tempo zmian w ciągu ostatnich trzydziestu lat, pojawienie się nowoczesnych komputerów, zdolność do tworzenia, kopiowania i powszechny dostęp do ogromnej ilości wiedzy sprawiły, że dopasowanie się do prędkości napływu informacji stało się praktycznie niemożliwe i szum informacyjny stał się prawdziwym problemem. Dziś dane mogą być kopiowane w liczbach nieograniczonych, a dodatkowo praktycznie bez żadnych kosztów. Dzięki digitalizacji treści każdy może być wydawcą. Internet z jego dalekosiężnym i bezpłatnym kanałem dystrybucji sprawił, że zniknęły ograniczenia kosztów produkcji i dystrybucji, dlatego każdy może publikować nowe informacje. Niektórzy twierdzą, że to właśnie Internet mimo wielu dobrodziejstw jest główną przyczyną informacyjnego zalewu.
Przeładowanie informacjami a wielozadaniowość i koncentracja
Nieustanny przepływ informacji wpływa na jakość naszego życia. W miejscu pracy ciężko uniknąć przeciążenia informacjami, kiedy na biurku piętrzą się stosy papierów do przejrzenia, w skrzynce mailowej jest wiele nieodebranych wiadomości, często przychodzą faksy, a telefon nieustannie dzwoni. Nowoczesne urządzenia zamiast zwiększyć ilość czasu wolnego sprawiły, że mamy tendencję do wykonywania wielu zadań naraz. Zdecydowana większość sądzi, że robiąc kilka rzeczy równocześnie może lepiej obsłużyć napływające informacje i zrobić więcej. Wielozadaniowość to jednak tylko złudzenie. Jedno z badań wykazało, że człowiek potrzebuje średnio 25 minut, by powrócić do zadania wykonywanego w pracy jeśli w przerwie zdecydował się na odczytanie wiadomości e-mail. Inne pokazują, że przy wielozadaniowości osoba w średnim wieku popełnia więcej błędów niż gdy wykonuje jedno zadanie. Innymi słowy wielozadaniowość szkodzi wydajności. Ponadto wielozadaniowość rozumiana jako skupienie uwagi na wielu rzeczach naraz wywołuje stres, który powoduje kurczenie mózgu i utratę pamięci. Badania ujawnione przez Agencję Reutera pokazują, że informacyjne przytłoczenie jest wciąż poważnym problemem. Zgodnie z jego wynikami aż 47% badanych Brytyjczyków uważa, że nadmiar informacji niszczy ich relacje a 42% jest zdania, że zmniejsza poziom satysfakcji z pracy.
O szybkim przepływie informacji mówi się również w kontekście problemów z koncentracją. Większość ludzi woli skorzystać z płytkiej i szybkiej wiedzy niż zatrzymać się na chwilę i skłonić do refleksji. Zdaniem naukowców mózg może nie nadążyć za popytem na naszą uwagę, gdyż jest tak zaprojektowany, aby skupić się tylko na jednym zadaniu naraz. Kiedy przełączamy się między zadaniami, szczególnie skomplikowanymi, stajemy się zaskakująco mniej wydajni, co potwierdzają liczne badania. W jednym z nich uczestnicy , którzy rozwiązywali zadania równolegle wykonywali je o 30% dłużej i popełniali dwa razy więcej błędów w porównaniu z osobami, które ukończyły te same zadania w sekwencji. Zależność między dostępnością informacji i byciem cały czas na bieżąco a przetrwaniem ludzi w pracy może mieć negatywny wpływ na podejmowanie decyzji, innowacyjność i produktywność. To zła wiadomość zarówno dla osób indywidualnych jak i dla organizacji. Teresa Amabile i jej koledzy w Harvard Business School oceniali codzienne pracę ponad 9000 osób, pracujących nad projektami, które wymagały kreatywności i innowacyjności. Okazało się, że prawdopodobieństwo kreatywnego myślenia jest wyższa, gdy ludzie koncentrują się na jednej działalności przez znaczną część dnia i współpracują z drugą osobą. I odwrotnie, kiedy ludzie koncentrują się na wielu działaniach, spotkaniach i dyskusji w grupach naraz ich poziom twórczego myślenia obniża się.
Syndrom nadmiaru informacji
Przez siedem dni w tygodniu jesteśmy bombardowani informacjami. Z jednej strony urządzenie elektroniczne są błogosławieństwem, lecz z innej przekleństwem. Ogromny wzrost znaczenia informacji w przedsiębiorstwach sprawia, że ludzie czują presję, by być cały czas na bieżąco z najnowszymi informacjami i przetwarzać coraz więcej informacji. To prowadzi do pojawienia się objawów przeciążenia informacjami. Wśród symptomów przytłoczenia informacyjnego wymienia się:
- poczucie, że nigdy nie ma się dość czasu
- przewlekły stres lub lęk
- nieustanna potrzeba sprawdzania telefonu czy też innych urządzeń mobilnych w poszukiwaniu nowych e-maili, tekstów, tweetów, wiadomości
- pobieranie subskrypcji, podcastów, książek, biuletynów, blogów i postów, ciekawych stron internetowych nieproporcjonalne do ilości czasu żeby to wszystko przetrawić
- stałe bombardowanie bodźcami zewnętrznymi do czasu aż oko straci kontakt z Tobą
- utrata kontaktu lub zmniejszenie pewności co się chce myśleć, mówić i czuć
- brak czasu na relaks lub słuchanie swojego wewnętrznego głosu
Rozwiązania
Nie ma prostych rozwiązań problemu jakim jest informacyjne przeciążenie. Można jedynie zmniejszyć jego skalę poprzez:
- odpowiednie zarządzanie mailami w pracy np. poprzez instalację technologicznego oprogramowania, które w sposób automatyczny sortuje e-maile, by regulować lub zawrócić przeładowanie informacjami
- spędzanie mniej czasu na szukanie informacji, które ,,warto wiedzieć” , a więcej na te, które trzeba wiedzieć na już
- wysyłanie maili skupiając się na jakości, a nie ilości przekazu- zwięzły e-mali cenniejszy niż długi
- podjęcie starań, by mózg skupił się na jednej rzeczy naraz na żywo
- robienie przerw w łączności: wyłączanie telefonu, emaila , stronę WWW
- zmiana sposobu myślenia i zachowywania się
Zmęczenie informacyjne z roku na rok staje się coraz większym problemem zarówno w życiu zawodowym jak i prywatnym. Nadmiar informacji może prowadzić do stresu, utraty satysfakcji w pracy czy nawet złego stanu zdrowia fizycznego. Holistyczne podejście do przetwarzania informacji daje nadzieję na to, że nadmiar danych stanie się nieco mniej uciążliwy. Tymczasem jednak warto się zastanowić nad tym czy my sami nie sprawiamy, że ktoś czuje się przytłoczony informacjami, które mu dostarczamy. Zapraszamy do ściągnięcia darmowego ebooka dla zapracowanych.
Na podstawie: Innernorth.com I YouTube.com I Citeseerx.ist.psu.edu
Komentuj przez Facebooka