Do you speak English? Yes, I do. Dziś każdy pracodawca, na podane pytanie, wymaga twierdzącej odpowiedzi. Czy zanim zaczniemy przygodę z nauką języków obcych nie powinniśmy zastanowić się jaki typ inteligencji prezentujemy? Jaka metoda okaże się dla nas skuteczna i interesująca, a beriera językowa mitem?
Rynek polski oferuje szereg rozwiązań, od tradycyjnych, konwencjonalnych metod po te najciekawsze i zdaje się najbardziej kontrowersyjne.
TPR - na początku bezstresowo
Kolebką metody reagowania całym ciałem (TPR – Total physical response) były Stany Zjednoczone, gdzie w latach 70tych James Asher biorąc pod uwagę, że prawa półkula mózgu odpowiada za ruch fizyczny, a lewa za język założył, że najlepszą metodą zapamiętywania jest milczące przysłuchiwanie się połączone z aktywnością ruchową. Mówiąc prościej, uczący się reagują na polecenia w języku obcym demonstrowane przez nauczyciela po to, aby wszystko odbywało się za pomocą jak najmniejszej ilości wypowiadanych słów, a uczący kojarzyli słowo z ruchem, reagując całym ciałem. Metoda reagowania ciałem znajduje swoje miejsce w nauczaniu na niższych poziomach języka, ale również w nauczaniu najmłodszych dzieci. TPR sprzyja uczeniu się, a także nauczaniu bezstresowemu, pozwala na relaks w czasie lekcji.
The Silent Way - czas na skupienie
W opozycji do propozycji Ashera, powstała metoda The Silent Way (twórca Caleb Gattegno). Zakłada ona przyswajanie języka obcego w ciszy, skupieniu, medytacji. Nauczyciel demonstruje nowy materiał językowy (zazwyczaj tylko jeden raz), uczący się natomiast przejmują jego rolę, powtarzając te same czynności i wypowiadając te same frazy, tak, aby stopniowo tworzyć nowe. W trakcie procesu nauki, nauczyciel mówi coraz mniej (tzw. wyciszenie nauczyciela), a uczeń coraz więcej. Mowa ciała (body language) i gesty odgrywają istotną rolę w procesie nauczania. Metoda ta odnosi najlepsze efekty w samodzielnej nauce języka.
Sugestopedia - w objęciach baroku
Sugestopedia, najbardziej znana i popularna metoda nauczania, opracowana przez bułgarskiego psychologa Łozanowa w 1979 r., zwróciła uwagę na doskonałość warunków, w których odbywa się proces dydaktyczny: kameralne sale, muzyka, sprzyjająca zapamiętywaniu i utrwalaniu nowego materiału, barokowa, relaksacyjna atmosfera oraz kompetentny, stanowczy nauczyciel. Rola nauczyciela to rola guru, a uczący się muszą za wszelką cenę pozbyć się tzw. mentalnej blokady, która utrudnia przyswajanie języka obcego.
Podejście komunikacyjne – zaczynamy mówić
Najważniejsza z metod nauczania języków obcych to metoda, a raczej podejście komunikacyjne. Popularne w latach 80tych, powstało na bazie wszystkich poprzedzających je metod. Celem nadrzędnym w podejściu komunikacyjnym jest opanowanie sprawności mówienia, a więc autentyczna komunikacja, porozumiewanie się w języku obcym. Nauka języka obcego opiera się przede wszystkim na komunikacji. Istotnym jest przekazanie treści w taki sposób, ażeby być jak najlepiej zrozumianym. Poprawność językowa jest na drugim planie. Materiał językowy to głównie dialogi, symulacje, odgrywanie ról, gry, zabawy i dyskusje prowadzone w grupach.
Dziś zwracamy uwagę na poprawność językową, by zdobywać certyfikaty poświadczające znajomość języka obcego na poziomie średnio zaawansowanym, zaawansowanym i najwyższym: poziomie zbliżonym do rodzimego użytkownika danego języka obcego.
Metoda Callana i SITA – komercyjnie, ale z efektami
Wśród metod komercyjnych stworzonych głównie z myślą o osobach starszych powstały metody Callana i SITA. Pierwsza z nich zaistniała w Polsce w latach 90tych. Zakłada, że w ciągu 160 godzin dydaktycznych (w porównaniu z 640 h nauczania tzw. tradycyjnego), przygotuje się uczącego do egzaminu FCE 4 razy szybciej. Oparta jest na dialogu między nauczycielem i uczniem oraz behawioralnej zasadzie tworzenia nawyków poprzez dryle językowe, repetycję i memoryzację. Odpowiedzi ucznia są szybkie, bez zastanowienia. Tempo i dynamika odgrywają ważną rolę. Pokonanie strachu i zahamowania przed mówieniem w języku obcym to główny atut Metody Callana. System SITA natomiast łączy w sobie dobrodziejstwa relaksacji z wysoką skutecznością zapamiętywania informacji. Kontrola oddechu, wygodna, leżąca pozycja i rozpoczyna się godzinna lekcja. Pierwsza faza to zapoznanie się z materiałem w języku polskim, następnie odsłuchujemy w stanie odprężenia lekcji w języku obcym i przechodzimy do kolejnej części polegającej na ćwiczeniu np. sformułowaniu dialogów, wypowiadaniu zapamiętanych słów i zwrotów. W ostatnim etapie powtarzamy fazę zapamiętywania z lekcji poprzedniej.
Z pewnością wszyscy się zgodzimy, że każda z tych metod ma swoje wady i zalety rozważając chociażby metodę reagowania całym ciałym czy podejście komunikacyjnye. Dobór odpowiedniego sposobu nauki, ale przede wszystkim chęci, wytrwałość, systematyczność i pogoda ducha w dążeniu do wybranego celu jest złotym środkiem, by bariera językowa przestała nas dotyczyć.
Autor: Edyta Kowalczyk
Komentuj przez Facebooka